Veel fietsers hangen hun stalen ros eind oktober voorlopig aan de wilgen. En toegegeven, ook bij mij heeft het jaren geduurd voordat ik de winter ging doorfietsen. Inmiddels kan ik er extreem van genieten. Gewoon lekker toeren over uitgestorven fietspaden. Vooral op een dag met 'Kaiserwetter' is het genieten geblazen. De natuur ziet er anders uit. Bovendien heeft zo'n strijd met de elementen ook wel wat. Natuurlijk kun je ook een indoor trainer kopen, maar er gaat echt niks boven buiten fietsen. Je komt extreem voldaan thuis, ploft op de bank naast de houtkachel en drinkt een warme chocolademelk of een Westmalle Triple (vul in wat van toepassing is). Mijn 10 tips om te fietsen in de winter.
Deze open deur mag niet ontbreken. Welke kleding je nodig hebt is uiteraard sterk persoonlijk. Ben je warmbloedig dan kom je met een setje overschoenen, gevoerde beenstukken, collectie thermoshirts, een buff, een paar winterhandschoenen en een jasje zoals de Castelli Perfetto al heel ver. Ben je zoals ik een koukleum dan gaat dit niet genoeg zijn als het écht koud wordt. Dan moet zwaarder geschut van stal gehaald worden: een dikke winterjas, wollen sokken, winterschoenen, een winterbroek en zwaardere handschoenen. Moet het allemaal de wereld kosten? Zeker niet. Geheimtip 1: koop dit soort spul in de zomer. Geheimtip 2: kijk eens op MP.
2. Pas je route aan
Als het koud wordt, is het zaak de pekel te volgen. Pekel is je vriend en soms ook je vijand (maar daarover later meer). Fietspaden worden meestal zeer goed gestrooid; boerenlandweggetjes vaak veel minder of niet. Wees niet bang om op 'paddenstoelenroutes' te moeten slalommen tussen hordes gezinnen of elektrische bejaarden, want die blijven in de winter allemaal wijselijk binnen.
Als je van huis gaat, ben je nog warm en niet bezweet. Kies dan eerst voor tegenwind. Langzaam zul je hiervan afkoelen, en op het moment dat je er klaar mee bent draai je om en laat je je naar huis blazen. Het is verbazend hoeveel warmer wind mee aanvoelt. Is het écht koud? Kies dan voor een aantal korte lokale rondes, bij voorkeur in een omgeving met weinig wind zoals een bos. De periode met tegenwind is dan steeds zo kort dat je er niet te veel van afkoelt.
Ook in de winter is het 's ochtends vrijwel altijd kouder dan 's middags. Wie zo min mogelijk last wil hebben van de kou, vertrekt dus zo laat mogelijk.
In de winter zul je zeker 10% langzamer rijden dan in de zomer door de dikkere lucht. Mentaal kan dat lastig zijn. Een tweetal tips: tel geen kilometers maar uren. Iets wat veel profs overigens ook doen. Ten tweede kan je overwegen géén snelheid op je fietscomputer in beeld te zetten. Iets wat ik al meer dan 12 jaar doe, ook in de zomer.
In de winter is pekel je vriend (zie 2) maar ook je vijand. Vooral je wielen, kabels en draaiende delen worden er niet blij van. Het is dan ook niet voor niks dat veel fervente winterfietsers een afdankertje gebruiken om hun winterse kilometers op te bollen. Strikt noodzakelijk is dat niet, al is een set goedkope wielen wel aan te raden. Na een rit in de viezigheid of grote hoeveelheden pekel is het raadzaam je fiets goed schoon te maken. Een tuinslang (liever geen HD-reiniger) is hier een geschikt middel voor. Zorg ervoor dat de ketting goed droog is en opnieuw gesmeerd voordat je je fiets wegzet om roestvorming te voorkomen. Drogen gaat goed met bijvoorbeeld een bladblazer, compressor of een haarföhn.
Het spreekt vanzelf het glad kan zijn als het vriest. Maar ook als het minder koud is ligt een glijpartij op de loer. Bladeren, eikels, takken of andere viezigheid zijn allemaal potentiële gevaren. Snijd bochten zo rustig mogelijk aan en klik bij twijfel zelfs uit. Het laatst wat je wil is vallen!
Ik stop zelf zelden tijdens een training maar als het écht koud wordt (lees: onder nul) dan bouw ik vaak halverwege een koffiestop in. Even een half uurtje opwarmen en je kunt er weer tegenaan. In deze periode kan dat helaas niet binnen, maar als je even stil gaat staan kunnen vooral de voeten weer op temperatuur komen.
In de winter is het verstandig wat meer zekerheid in te bouwen. Neem altijd een extra "noodreep" (o.i.d.) mee mocht je ineens een hongerklop krijgen. Zeker als je nog niet lang in de winter fietst zul je ook vaak de temperatuur verkeerd inschatten. Neem daarom altijd extra kleding mee, zoals een windjackje. Daarnaast is het meenemen van een extra paar droge handschoenen altijd een goed idee.
In onze zachte Nederlandse winters kun je in principe vrijwel altijd fietsen, zelfs als het gesneeuwd heeft. Een MTB is dan de beste optie, maar zelfs met een racer kun je dan best fietsen zo lang je op gestrooide wegen. Maar ook in Nederland zijn er grenzen. Opgevroren sneeuwresten en ijzel zijn een absolute no go. Twijfel je over de condities? Maak dan eerst een wandeling door de buurt bij wijze van verkenning. Kun je niet buiten fietsen, dan is een indoortrainer natuurlijk een prima alternatief.