Als de fietshemel bestaat dan is die hier. Sommige dingen moeten gewoon in het leven en de Stelvio fietsen is daar een van.

Stelvio westkant, vanuit Bormio

Passo dello Stelvio/Stilfserjoch

Ligging

De Passo dello Stelvio ligt op de grens van de Italiaanse regio's Trentino-Zuid-Tirol en Lombardije. Een hardnekkig misverstand zegt dat de oostkant van de Stelvio in de Dolomieten ligt. Deze bevindt zich echter in het Ortlermassief, de Dolomieten liggen veel oostelijker. Beide gebergtes bevinden zich wel in Zuid-Tirol en zijn onderdeel van de Alpen. Omdat Zuid-Tirol overwegend Duitstalig is wordt daar de naam Stilfserjoch gebruikt. Wij houden het hier op de Stelvio.

Lombardije is de economisch belangrijkste regio van Italië. Zowel zomer- als wintersporttoerisme is erg belangrijk. De hoofdstad is Milaan. Kortgeleden was de regio nog het middelpunt van het wereldnieuws toen Bergamo en omgeving het centrum vormde van de corona-uitbraak in Europa. Voor fietsers is het hier het paradijs. Er zijn honderden hoge en middelhoge beklimmingen te vinden, waarvan de Stelvio, Gavia en Mortirolo de bekendste namen zijn.

De weg is eeuwen geleden aangelegd voor het vervoer van militair materieel. Omdat dat destijds per paard gebeurde mocht het stijgingspercentage de 9% niet overschrijden. De architect heeft zich goed aan die opdracht gehouden. Veel lager komt het trouwens ook bijna niet, zodat de klim van beide kanten een flinke krachtproef is.

De oostkant

De pas is te bereiken van drie kanten: Prato, Bormio en de Pass Umbrail. Die laatste hebben we hier al eerder besproken. De oostkant vanuit Prato is de klassieke kant met de 48 bochten. Prato ligt in Duitstalig Zuid-Tirol en heet hier Prad. De Stelvio is zonder twijfel een van de meest mythische beklimming die je maar kunt bedenken. En daarvan is de 25 kilometer lange oostkant het meest fameus. Na een paar aarzelende kilometers trekt het aan naar 9% en dat blijft zo tot de top. De 48 bochten zijn keurig genummerd. De blik op het Ortlergebergte is gedurende de hele rit magnifiek. Maar het meest bijzondere punt is bij bocht 22, restaurant Franzenshöhe. Wie hier de tijd neemt kijkt prachtig omhoog tegen de resterende bochten en de pas. Een uniek fotomomentje. De deelnemers aan de Dreiländergiro beleven het allemaal, want dit is de enige grote cyclo die deze kant van de Stelvio aandoet. Voor wie nog goede benen heeft zijn de laatste kilometers intens genieten. Heb je je kruit al verschoten dan is het een barre tocht.

De westkant

De klim vanuit Bormio doet er nauwelijks voor onder. 22 kilometer, 40 haarspeldbochten en een gemiddelde van 7,3%. De weg loopt grotendeels langs een bergwand met een kloof aan de andere kant. Af en toe wordt de rit onderbroken door een smalle tunnel met matige verlichting. Een lampje op je fiets is een goed idee. Lange rechte stukken en series haarspeldbochten wisselen elkaar af. Je rijdt langs een prachtige waterval en 3 kilometer voor de pas kun je linksaf naar de Umbrail. De laatste kilometers zijn fantastisch met veel bochten. De Stelviopas is tevens de fantastische finish van de Gran Fondo Stelvio Santini. 

De Stelvio moet je gedaan hebben. Enige nadeel is het soms drukke verkeer. Op doordeweekse dagen buiten het seizoen valt het echter erg mee.

Wielerhistorie

Ondanks het mythische imago van de klim is de Giro hier slechts 10 keer langs geweest. Eigenlijk zou dat 11 keer moeten zijn, maar in 2013 werd de Stelviopassage geschrapt wegens hevige sneeuwval.

In 2012 behaalde Thomas de Gendt op de top van de Stelvio een legendarische overwinning na een lange solo. Bekijk de beelden:

Cyclo's

• Dreiländergiro (oostkant)
• Gran Fondo Stelvio Santini (westkant, finish op de top)
• Re Stelvio Mapei
• BergCup Trophäe Raiffeisenkasse Prad-Taufers
  

Profielen

Passo dello Stevio oost

Passo dello Stevio west

Routes en rondjes

Je kunt natuurlijk van beide kanten een heen-en-weertje naar de top doen. Vanuit Bormio kun je ook eerst naar de Umbrail (of Stelvio) rijden en dan afdalen naar Santa Maria. En van daaruit richting Prato om af te sluiten met de oostkant.

Klik op de afbeelding om de route te downloaden.

De hoogste beklimmingen van Europa, de lijst:

Foto's

Op weg naar de Stilfserjoch

Een heerlijke aanloop met gelijk al een magnifiek uitzicht

Karakteristieke haarspeldbochten (Cees Steenbergen)

Bocht 22, je kijkt tegen een muur van bochten aan

Veel mooier wordt het niet

Keren en draaien vlak onder de top

Het blijft fascinerend

Tornante 1, de laatste bocht voor de top (Cees Steenbergen)

Genieten vanaf de top

Westkant, haarspeldbochten

De laatste kilometers fiets je langs een waterval (Hotel La Genzianella)

Westkant, nog één blik terug in het dal

Yes, de heilige plaats bereikt