Over de hoogte van de pas bestaat onduidelijkheid. Over de schoonheid van de klim niet. De Passo Gavia is volgens kenners wellicht de mooiste klim die er bestaat. Een beauty met een legendarisch wielerverleden.

Zuidkant, start vanuit Ponte di Legno (Michiel van Lonkhuizen - CyclingCols)

Passo Gavia

Ligging

De Passo Gavia ligt in Lombardije. Deze regio, met Milaan als hoofdstad, is economisch cruciaal voor Italië. Ook het toerisme bloeit hier met de aanwezigheid van grote meren als het Gardameer, Comomeer, Meer van Lugano en Lago Maggiore. Livigno is een populaire wintersportplaats. Lombardije is een fantastische fietsregio; de profkoers Il Lombardia is een van de monumenten van de wielersport. Naast de Gavia bevinden zich hier grote cols als de Stelvio, Mortirolo, Umbrail, San Marco, Foscagno en de Eira. Maar dit is slechts een kleine greep uit de eindeloze lijst. Kijk vooral ook eens op Climbfinder.

De hoogte

Over de hoogte bestaat onduidelijkheid: 2621 meter of 2652 meter? We zochten het voor je uit, lees het artikel. De enige juiste hoogte van de Passo Gavia is 2621 meter. Hiermee snijden we onszelf in de vingers, want aan het begin van deze serie hadden we gesteld dat we de hoogtes zouden nemen die op het colbordje staan. En aangezien het bord 2652 meter aangeeft staat de Gavia eigenlijk twee plaatsen te hoog in de Top-20. Ach, er zijn ergere dingen.

De zuidkant

De pas is van twee kanten bereikbaar, vanuit het zuiden (Ponte di Legno) en het noorden (Bormio). De zuidkant is veruit te prefereren. Niet alleen een stuk uitdagender, ook de uitzichten en omgeving zijn een stuk fraaier. Deze klim is een van de allermooiste avonturen die je kunt meemaken. Vanuit Ponte di Legno wordt de weg al gauw ultrasmal. Auto's kunnen elkaar niet zomaar passeren. En dit blijft zo tot de top. Continu is er het fabelachtige uitzicht op de Italiaanse Alpen. Het compenseert de pijn van de lange stukken boven de 10% en het matige wegdek. Op drie kilometer van de top is een donkere tunnel. Via serie haarspeldbochten bereik je uiteindelijk de top. Collenkenner Michiel van Lonkhuizen van CyclingCols noemt de zuidkant van de Gavia de meest epische col die er is.

De noordkant

Vanuit Bormio is het minder spectaculair. Mede omdat halverwege het skidorp Santa Caterina zit dat je bereikt via een brede weg. Na het dorp wordt het uitzicht fraaier en de weg smaller. Hier is het absoluut prachtig om te fietsen. Je ziet de hoge toppen om je heen en het is genieten. De laatste paar kilometer kun je goed om je heen kijken, want die zijn vals plat.

Wielerhistorie

Hoewel elke wielerliefhebber de Gavia kent maakte hij slechts twaalf keer deel uit van het Giroparcours. En daarvan werd de doorkomst ook nog tot twee keer toe geschrapt. Maar op 5 juni 1988 vond hier een van de meest legendarische wielergebeurtenissen ooit plaats. Het verhaal laat zich met geen pen beschrijven. De weg was toen nog niet geheel geasfalteerd en het sneeuwde hevig. Johan van der Velde kwam in zomertenue als eerste over de top, maar miste de verzorger die met droge kleding klaarstond. Enkele kilometers onder de top stapte hij rillend van de kou in een busje. Net als veel andere renners. Hampsten leek te gaan winnen, maar werd kort voor de finish ingehaald door Breukink die daarmee de mooiste overwinning uit zijn carrière boekte. Hampsten pakte wel het roze en gaf die niet meer uit handen. Van der Velde en zijn mederenners werden vlak voor de finish afgezet en finishten op bijna een uur achterstand. Maar hij kreeg wel de eretitel L'uomo di Gavia (man van de Gavia). Heb je de beelden nog nooit gezien? Bekijk de video. Fantastisch! Legendarisch! Onvoorstelbaar! 

Cyclo's

• Gran Fondo Gavia e Mortirolo

Profielen

Passo Gavia zuid

Passo Gavia noord

Routes en rondjes

De Gavia kun je dus doen vanuit Ponte di Legno (zuid) en Bormio (noord). Er is echter een prachtig alternatief, n.l. het beroemde rondje Mortirolo-Gavia. De Mortirolo is extreem zwaar en moet je natuurlijk eens gedaan hebben. Wij hebben in onze route de klassieke kant vanuit Mazzo opgenomen. Een iets makkelijker alternatief is vanuit Tiolo. En wil je helemaal iets geks, neem hem dan vanuit Tovo. Reken wel op een zeer onregelmatige klim met stukken tot 27%. Hoe je de Mortirolo ook over gaat, de Gavia klim je vanuit Ponte di Legno.

Klik op de afbeelding om de route te downloaden.

De hoogste beklimmingen van Europa, de lijst:

Foto's

Zuidkant halverwege. blik naar achteren

Zuidkant, een van de vele haarspeldbochten (Michiel van Lonkhuizen - CyclingCols)

Zuidkant, het wegdek houdt niet over (Michiel van Lonkhuizen - CyclingCols)

Zuidkant, de laatste haarspeldbocht voor de top (Michiel van Lonkhuizen - CyclingCols)