Er raast een storm over Europa en vandaag wordt het NK Tegenwindfietsen gereden. Het perfecte moment om het eens te hebben over wind. Vorige week heb ik uitgelegd waarom je langzamer fietst in de winter. Vandaag behandel ik een andere vraag: heb je inderdaad meer tegenwind dan meewind of lijkt dat maar zo? Om maar meteen met de deur in huis te vallen, nee dit lijkt niet maar zo. Je hebt inderdaad meer wind tegen dan je wind mee hebt. Hiervoor zijn drie belangrijke redenen.

1. Tegen de wind in rijden gaat langzamer

Als je kijkt naar de rijtijd heb je zeer waarschijnlijk altijd langer de wind tegen dan mee, simpelweg omdat je langzamer gaat tegen de wind in dan met de wind mee. Als je dus een rondje van 60 kilometer rijdt met 30 kilometer wind tegen en 30 kilometer wind mee, dan rijd je wind tegen misschien net 25 km/uur en ben je dus 1 uur en 12 minuten aan het stoempen. Terwijl je met het windje in de rug continu de 40 km/uur aantikt en dus 45 minuten. Zo heb je bijna een half uur minder wind mee dan je wind tegen had.

2. Geen wind = tegenwind

De tweede en derde reden zijn iets complexer. Naast de zwaartekracht (die alleen bergop een rol speelt) maakt weerstand fietsen zwaar. Door verschillende soorten weerstand rem je af en levert niet alle kracht die jij op de pedalen zet ook echt snelheid vooruit op. Rolweerstand is bijvoorbeeld de energie die verloren gaat op het punt waar je banden het wegdek raken, en ook in alle lagers. Luchtweerstand is de belangrijkste vorm van weerstand. Als je beweegt bots je heel simpel gezegd steeds tegen de lucht voor je aan. Je moet de lucht eerst opzij duwen voor je erdoor kunt. Daarom zijn wielerrenners zo druk met aerodynamica: hoe meer aero, hoe makkelijker het is om de lucht voor je weg te duwen en erdoorheen te komen.

Daarom is het ook zo lekker om bij iemand in het wiel te zitten. Die persoon duwt alle lucht voor jou weg waardoor jij er gemakkelijker doorheen kunt. Maar zonder knecht voor je moet je – ook zonder enige vorm van wind – de lucht nog wel wegduwen. Dit noemen we rijwind, de luchtstroom die je creëert doordat je de lucht verplaatst. Geen wind voelt hierdoor als tegenwind.

3. Tegenwind werkt altijd tegen, meewind werkt niet altijd mee

Tot slot doet wind mee of tegen helaas niets met de luchtweerstand zelf. Bij wind tegen duwt de lucht waar je doorheen wilt terug en fietsen wordt daardoor iets moeilijker, zelfs bij windkracht 1. Maar met wind mee fiets jij waarschijnlijk sneller dan dat het waait. Als het windkracht 1 is, dan beweegt de lucht ergens tussen de 1 en 5 kilometer per uur, terwijl jij 30 fietst. Je moet dus alsnog flink wat lucht voor je wegduwen, waardoor het alsnog als tegenwind kan voelen.

Zie het als jezelf te voet door een massa mensen verplaatsen. Ga jij tegen de stroom in dan kost dat heel veel moeite. Ga je met de stroom mee, maar lopen de andere mensen veel langzamer dan jij, dan ben je nog steeds aan het worstelen om erdoorheen te komen. Pas als de andere mensen even hard gaan als jij (of als ze sneller gaan) wordt het echt makkelijker. Voor de meeste wielrenners zal gelden dat pas vanaf windkracht 4 (zie tabel) ze even snel als of langzamer zijn dan de wind en het niet meer als tegenwind voelt. De wind waait dus vaker op een snelheid waarmee je bij tegen er wel volledig last van hebt, maar mee maar beperkt profijt.

Indoor liggen de zaken anders

Tijdens het indoorfietsen is wind je vriend, tegenwind is dan ineens een must. De ventilator mag op de hoogste stand. Zonder de verplaatsing van lucht is het moeilijker om je warmte kwijt te kunnen. Wil jij ook buiten je de wind optimaal benutten? Lees dan dit artikel eens terug: De wind, vriend of vijand?