Wanneer je een gravelracer gaat kopen of opbouwen, is het verzet één van de belangrijkste knopen die je zult moeten doorhakken. Wordt het een setup met één voorblad (1x11) van SRAM of Shimano of ga je toch voor een meer traditionele 2x11 groepset? In dit artikel belichten de voors en tegens.

We beginnen maar meteen met de conclusie: er is geen ideale keuze. Beide hebben hun eigen voor- en nadelen. Alles hangt af van je persoonlijke wensen en situatie. Het terrein waar je rijdt is ook van belang, maar minder groot dan je misschien zouden denken. Dat komt doordat er tegenwoordig enorm grote cassettes worden gemaakt.

Waarom 1x11?

In het cyclocross en op de MTB zien we steeds meer renners voor een 1x setup kiezen. Wat zijn de voordelen?

• Het ziet er netjes uit
• Lichter
• Makkelijker schoonmaken
• Makkelijker afstellen 
• Minder nadenken bij het schakelen
• Nooit chainsuck
• Minder bewegende onderdelen, dus minder kans op pech

Uiteraard zijn er ook nadelen

• De ketting kan er makkelijker aflopen. Om dit te voorkomen gebruik je een speciaal zogenaamd narrow-wide kettingblad. Daarnaast is het gebruik van een achterderailleur met een clutch of iets van een kettinggeleider eigenlijk ook een vereiste, zeker als je over wat ruiger terrein gaat rijden.
• Je hebt slechts 11 of 12 versnellingen, dus je zult moeten leven met enorme grote tussenstappen en/of cassette wisselen.
• Hoe licht je kunt trappen wordt in veel gevallen beperkt door het bereik van je achterderailleur. We zien dat dit probleem langzaam maar zeker verdwijnt; specifieke gravel-achterderailleurs hebben een steeds groter bereik (Shimano GRX lange kooi tot wel 42 aan toe!). 

Op mijn eigen gravelracer heb ik gekozen voor een 1x11 Shimano GRX groepset met een Quarq crankstel met daarop een 40T kettingblad (foto: Frank Jansen).

Waarom 2x11?

Een traditionele setup met 2 voorbladen is ook prima geschikt voor gravel. Dit is waarschijnlijk ook de meest gebruikte configuratie, en niet zonder reden:

• Grootste bereik, mooie kleinere tussenstappen
• Niet nodig om cassette / voorbladen te wisselen
• Niet per se een achterderailleur met clutch of een speciale crank nodig; grotere keuze qua groepsets
• Geen kettinggeleider nodig
• Geen narrow-wide kettingbladen nodig

Nadelen

• Zwaarder
• Lastiger schoonmaken
• Meer onderdelen, dus grotere kans op defecten
• Optisch minder mooi
• Kans op chainsuck

Moraal van het verhaal: beide opties zijn mogelijk, met een 2x11 ben je net wat flexibeler en hoef je minder vaak te sleutelen. Wat zou jouw keuze zijn voor op een gravelracer?