Komend weekend is het zo ver: de Gravel Fondo Limburg. De eerste UCI gravelwedstrijd op Nederlandse bodem van dit seizoen. De organisatie is momenteel het mikpunt van forse kritiek op de startvolgorde. Volgens critici is er sprake van zowel leeftijdsdiscriminatie als koersvervalsing.
Foto: Björn Eerkens
Het draait allemaal om de startvolgorde. Bij UCI gravelfondo's start je bij kleinere evenementen in één vak met daarvóór een priority box van 25 renners. Bij grotere gravelfondo's (zoals de Gravel Fondo Limburg) mag de organisatie de boel opdelen in 'waves' op basis van verwachte gemiddelde snelheid. In de praktijk worden hier leeftijdsgroepen voor gebruikt. Het vak met de jongste renners start vooraan. Daarachter starten vakken met de oudere leeftijdscategorieën.
Een UCI gravelfondo levert nooit één winnaar op maar meerdere winnaars. Een overall winnaar (de eerste over de lijn) + winnaars per leeftijdscategorie. Dit in tegenstelling tot een gewone UCI Gran Fondo op de weg, waarbij er géén overall winnaar wordt aangewezen.
De UCI heeft bepaald dat er een zogenaamde 'priority box' bestaande uit 25 man helemaal vooraan mag starten. Wie er in dat vak staan mag de organisatie zelf bepalen, maar uit toelichting van de UCI blijkt dat het in eerste instantie bedoeld is voor hardrijders.
Gravel Fondo Limburg heeft echter besloten om naast enkele toppers ook diverse ex-profs, journalisten en zelfs influencers een plek toe te kennen. Renners die geen reële kans maken op winst.
Deze gang van zaken is volgens critici uiterst oneerlijk, omdat toppers die niet in dit vak staan meteen al minuten achterstand hebben en dus geen reële kans meer maken op winst. Onder hen o.a. journalist Thijs Zonneveld van BEAT Cycling, die zijn beklag al deed op Twitter. Hij suggereert dat er sprak is in van willekeur: 'Geen idee wie ik daar ooit voor de schenen heb getrapt, maar goed.' Hij krijgt onder meer bijval Jasper Ockeloen, die overigens wél in het vak staat.
Ockeloen stelt dat dit bij gravelraces in de VS anders werkt:
'Ook ik vind het raar en onterecht dat niet alle wedstrijdrenners vooraan staan en er opgesplitst wordt op leeftijd. Laat alle leeftijden door elkaar rijden, laat elites vooraan staan, splits achteraf de uitslag op. Net als in de VS.'
Zonneveld wijst er terecht op dat het nadeel voor hem als 40+'er nog groter is. Immers, hoe ouder je bent, hoe verder je naar achter staat. Naar voren rijden is, zeker bij een gravelkoers, schier onmogelijk. In de stortvloed aan kritiek vallen woorden als leeftijdsdiscriminatie en koersvervalsing.
Laurens ten Dam (wel in het eerste vak) vertelt ons telefonisch dat hij het een lastig probleem vindt. 'Laat ik vooropstellen dat Thijs hier gewoon thuishoort, samen met een paar anderen. Ik snap echter óók dat je als organisatie influencers vooraan wil laten starten, want dat is goed voor de publiciteit.' Een elitelicentie verplicht stellen zoals bij 3RIDES in Aken gebeurt zou volgens Ten Dam een optie kunnen zijn. 'Maar dan start ik ook achteraan, want ik heb er geen. Wat ook zou kunnen werken is starten met een lange en brede strook asfalt, eventueel met een klim erin, zodat de mensen die niet vooraan staan naar voren kunnen rijden. Maar nog een beter systeem is gewoon een soort sollicitatieprocedure hebt waarbij je je recente resultaten overlegt, zoals dat ook bij La Marmotte gebeurt.'
Zonnevelds ploeg BEAT kwam gisteren met een statement op Twitter. Daaruit blijkt dat de organisatie niet van plan is de startvolgorde nog te wijzigen. Dit meldt de organisatie ook aan ons: er is geen ruimte voor discussie. Men stelt dat 'dergelijke priority boxes altijd voer zijn voor discussie'. En precies daar wringt de schoen. Het probleem is namelijk door de organisatie zélf veroorzaakt door renners in het vak te zetten die daar op basis van hun fietsprestaties niet thuishoren.
Wij hebben de organisatie gevraagd waarom influencers voorrang krijgen op eliterenners. Hierop hebben we tot op dit moment geen antwoord gekregen.
Er is nóg een argument waarom er zoveel kritiek is op het 'influencersvak', namelijk de veiligheid. In de groep van 25 uitverkorenen zit namelijk een aantal coureurs die met zekerheid niet mee gaat doen om de winst. Zij zullen al snel ingehaald worden door een jagend peloton met veel renners die toch nog naar voren willen rijden. In combinatie met soms toch al technische parcours is dat een garantie op gevaarlijke situaties.
De organisatie laat zoals gezegd weten dat de startvolgorde vaststaat en dat de limiet echt ligt op 25 plekken. Maar als je plekjes zo schaars zijn, zou je kunnen redeneren dat je juist geen influencers moeten toelaten.