De UCI kondigde donderdag een aantal updates van haar regels en de handhaving ervan aan in een uitgebreide verklaring die verschillende nieuwe veiligheidsbepalingen bevatte die waren opgesteld na 'een lang overlegproces'. Een van de meest opvallende wijzigingen in de veiligheidsprotocollen van de organisatie is de toezegging om vanaf 1 april een verbod op de zogenaamde 'super tuck' af te dwingen.
Het gebruik van de 'super tuck' heeft tot controverse geleid, aangezien velen de veiligheid van de methode in twijfel hebben getrokken, zowel voor de renner die het toepast als voor degenen rondom die renner. Die zorgen werden vorig jaar samen met verschillende anderen besproken tijdens vergaderingen van het UCI Management Committee, dat vervolgens wijzigingen opstelde in de veiligheidsregels van de UCI. Het verbod op de 'super tuck' zal onderdeel zijn van de regels tegen 'gevaarlijk gedrag'. Het gooien van bidons op de weg, een andere veel voorkomende gebeurtenis met mogelijke gevolgen voor de veiligheid (zoals Geraint Thomas ervoer toen hij vorig jaar in de Giro d’Italia crashte nadat hij over een bidon reed) zal ook worden verboden. Andere veiligheidsmaatregelen die donderdag werden aangekondigd zijn onder meer het creëren van een standaard voor bermhekken om de massasprints veiliger te maken.
Wielrennen is een gevaarlijke sport, de kreukelzone van een wielrenner is net zo dik als het lycra van zijn wielertenue dus hulde voor de UCI voor haar poging om de professionele wielersport veiliger te maken. Er zijn de laatste jaren voldoende voorbeelden geweest van nare ongelukken in de professionele wielersport dus inspanningen die ervoor zorgen om de sport veiliger maken zal iedereen omarmen.
Maar als ik goed nadenk kan ik niet één voorbeeld bedenken uit de afgelopen jaren waarbij het toepassen van de super tuck tot een nare valpartij heeft geleid. De super tuck werd wereldberoemd in de 8ste etappe van de Tour de France van 2016 toen Froome deze techniek gebruikte en deze etappe won. Sindsdien zie je dat hij vaker, in verschillende vormen, wordt toegepast door wielrenners in het profpeloton. Over de verschillende uitvoeringen van de super tuck en de effectiviteit ervan staat hier een interessant artikel. Daarin kan je ook lezen dat de super tuck al jaren daarvoor werd toegepast door verschillende profs.
De super tuck ziet er spectaculair uit. In de ogen van een toeschouwer of buitenstaander ziet het er misschien zelfs gevaarlijk uit. Maar dat het er gevaarlijk uitziet betekent niet dat het ook echt gevaarlijk is. Waar we rekening mee moeten houden is het feit dat profwielrenners zeer goed getrainde mensen zijn. Zij besteden uren aan training en wedstrijden op hun fiets en zijn dus zeer behendig met dit apparaat. Iedereen kan leren fietsen maar dat is heel wat anders dan met hoge snelheden in een peloton rijden of een berg afdalen. Professionele wielrenners zijn getraind om met hun racefiets met hoge snelheden een berg af te dalen waarbij zij zelf op ieder moment een inschatting maken over hoe zij zo snel en veilig mogelijk beneden komen. Het laatste wat een wielrenner wil is van zijn fiets vallen. Met de huidige techniek krijgt de wielrenner zelfs informatie over het parcours tijdens de koers via de zogenaamde oortjes.
Wielrenners heb ik de afgelopen jaren wel eens horen klagen over de veiligheid van het parcours, de motoren en collega’s die hen in de hekken rijden tijdens een massasprint. Maar nooit heb ik een wielrenner horen klagen over een collega die in de super tuck houding de berg af raast.
Waarom besluit het UCI Management Committee een verbod op de super tuck en wie zitten er dan eigenlijk in het UCI Management Committee? Bij nader onderzoek zitten er wel allemaal bobo’s uit de wielerwereld uit verschillende landen in dit comité maar geen enkele wielrenner of ex-wielrenner.
Daarbij zijn de wielrenners ook helemaal niet geraadpleegd. Jos van Emden, wielrenner bij de Jumbo – Visma ploeg, schreef hier in augustus jongstleden een mooi artikel over in het AD. Daarin zegt hij dat wielrenners, in tegenstelling tot andere sporten, geen enkele stem hebben als het over hun veiligheid en gezondheid gaat. Verder zegt hij in dit artikel: “De UCI is niet bezig met de veiligheid van de renners. Wel met hoe ze overkomen naar de buitenwereld. Naar hun eigen fouten en tekortkomingen kijken ze niet.” Als ik dat lees dan zie ik meteen een verklaring waarom de UCI de super tuck wil verbieden. Toeschouwers en buitenstaanders vinden de super tuck er gevaarlijk uit zien, laten we het daarom maar verbieden dan komen wij als UCI goed over naar de buitenwereld. Hieruit blijkt pure minachting voor de wielrenners. Of zoals Jos van Emden het zelf zegt: “We zijn wielrenners geen circusdieren". In hetzelfde artikel komt Jos van Emden met 10 voorstellen om het wielrennen wel veiliger te maken.
Professionele sporters hebben een voorbeeldfunctie. In de gedragscode voor topsporters staat hierover: "Een topsporter is een voorbeeld en toont respect voor de tegenstander(s), je teamgenoten, de scheidsrechter of jury, je trainers, de toeschouwers en ieder ander. Let op je taalgebruik en hoe je je aan anderen presenteert. Wees je bewust van je voorbeeldfunctie."
Mensen in het algemeen maar vooral kinderen tussen de 4 en 12 jaar vertonen imitatiegedrag van hun sporthelden. De vraag is dus of het toepassen van de super tuck door profwielrenners een slecht voorbeeld is voor amateurwielrenners, wielertoeristen en kinderen?
Voor het beantwoorden van deze vraag wil ik graag verwijzen naar de 'daal-vaardigheden' van Vicenzo Nibali, één van de, zo niet de beste 'daal-specialist' in het profpeloton. In etappe 14 van de Giro d'italia van 2010 reed hij weg in de afdaling van de Monte Grappa op een vochtig wegdek. Hij deed dit niet in de super tuck maar in een 'normale' fietshouding maar wel met zijn handen boven op het stuur dicht bij de stuurpen voor zo min mogelijk luchtweerstand. Ik zou het normale stervelingen niet aanraden om met de snelheden van Vicenzo Nibali in deze positie met de handen op het stuur te gaan dalen op een vochtig wegdek. Ik raad het echt iedereen af die geen Vicenzo Nibali heet om dit gedrag te imiteren. Geeft Vicenzo Nibali hiermee een slecht voorbeeld? Vergeet hij hier zijn voorbeeldfunctie als topsporter of laat hij zien dat hij de vaardigheid van het met hoge snelheid dalen tot in de perfectie beheerst? Overigens, dat ook Nibali wel eens een foutje maakt bewees hij tijdens de Olympische Spelen van 2016 waarin hij tijdens de afdaling hard ten val kwam en zijn sleutelbeen brak en zijn podiumplaats verspeelde.
Daniel Martin heeft in 2018 ook al eens gevraagd om een verbod op de super tuck. Hij kreeg bijval maar anderen reageerden echter gekscherend op zijn oproep en vroegen zich af of er dan misschien ook een maximum snelheid moet worden ingevoerd.
Voorbeeldgedrag dwing je niet af met spelregels. Het is de verantwoordelijkheid van de individuele sporter om zich bewust te zijn van zijn voorbeeldfunctie. Gevaarlijk imitatie gedrag van niet professionele sporters is ook hun eigen verantwoordelijkheid. En in het geval van jonge kinderen is het de verantwoordelijkheid van ouders, trainers en begeleiders om ze daarin goed te trainen en te coachen.
Er zijn cyclorenners die goed kunnen dalen en er zijn cyclorenners die minder goed kunnen dalen. Als je harder naar beneden gaat dan dat je vaardigheden toelaten, te laat remt of de bochten niet goed aansnijdt dan ben je een gevaar op de weg. Daar zal een verbod op een bepaalde fietshouding niks aan veranderen. Ook hier geldt, laten organisatoren van cyclo's zich bezig houden met het organiseren van een zo veilig mogelijk evenement en laat de wielrenner bepalen hoe hij op zijn fiets zit en zo veilig mogelijk beneden komt. De renner kent zijn eigen vaardigheden het beste.
Indien een afdaling heel gevaarlijk is kan een organisatie altijd nog beslissen om die afdaling te neutraliseren zoals ook gebeurt in de Marmotte zodat het dalen met een te hoge snelheid wordt ontmoedigd.
De afgelopen dagen zijn er al meerdere reacties gekomen uit het huidige profpeloton en begeleiding. De opvallendste waren onder andere van Patrick Lefèvere, ploegmanager van Deceuninck-Quick-Step: ”Ik ga een profrenner niet vertellen hoe hij op de fiets moet zitten.” En Kwiatkowski: ”Geef ons niet de schuld van het veroorzaken van valpartijen”, waarmee hij doelde op het gladde parcours van de Étoile de Besseges. Volgens Kwiatkowski is er nog "veel werk te verrichten op het vlak van veiligheid en organisatie in de wielersport. Een maximale lengte voor sokken en een verbod op afdalen op de bovenbuis: de perfecte afleiding van hulpeloosheid.” Aldus de renner die toch niet de eerste de beste is.
Kortom, hulde aan de UCI voor hun pogingen om het wielrennen veiliger te maken maar zoals een oud en wijs Hollands spreekwoord zegt “schoenmaker blijf bij je leest”. Laat een wielrenner zelf bepalen hoe hij fietst en laat de UCI zich bezig houden met het organiseren van veilige wedstrijden.
|
|
|
|
|
